Wielu ludzi używa terminów „pijak” i „alkoholik” zamiennie, nie dostrzegając istotnych różnic, które odróżniają te dwa pojęcia. Choć obie grupy mają wspólną cechę – nadużywanie alkoholu – to ich motywacje, mechanizmy i konsekwencje picia różnią się diametralnie. Pijak, choć spożywa alkohol w nadmiarze, nie jest osobą uzależnioną w sensie medycznym. Alkoholik natomiast to osoba, która z powodu swojego uzależnienia nie potrafi funkcjonować bez alkoholu. W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo różnicom między pijakiem a alkoholikiem, starając się zrozumieć, dlaczego te dwa pojęcia nie są synonimami i jak rozróżnić jednego od drugiego.
Pijak a alkoholik – wspólne cechy
Nadużywanie alkoholu
Wspólnym mianownikiem pijaka i alkoholika jest nadużywanie alkoholu. Picie dużych ilości alkoholu w różnych okolicznościach to element, który łączy obie grupy. Jednak sposób, w jaki podchodzą do picia, oraz skutki tego nawyku różnią się znacznie. Pijak, mimo że spożywa alkohol w nadmiarze, zwykle ma nad tym kontrolę. Można powiedzieć, że pije „dla przyjemności”, np. w towarzystwie, na imprezach, podczas wyjazdów czy innych wydarzeń.
Z drugiej strony, alkoholik pije nie dla przyjemności, ale dlatego, że odczuwa przymus picia, nie mając kontroli nad ilością alkoholu, który spożywa. Dla niego picie jest mechanizmem radzenia sobie z emocjami, stresem, problemami życiowymi, a nie czynnością wyłącznie towarzyską czy relaksacyjną.
Motywacja do picia
Różnice w motywacji do picia stanowią kolejny element, który dzieli pijaka i alkoholika. Pijak nie czuje potrzeby, by pić codziennie, ani nie odczuwa silnej chęci sięgania po alkohol w każdej sytuacji. Jego picie jest raczej okazjonalne i świadome, często związane z chęcią zabawy, oderwania się od codziennych problemów lub nawiązywania więzi z innymi ludźmi. Może to być wynik potrzeby relaksu, odprężenia lub uczestnictwa w życiu społecznym. Pijak jest w stanie przez dłuższy czas zachować abstynencję i nie sprawia mu to trudności. Może normalnie funkcjonować bez alkoholu, a nawet zrezygnować z alkoholu na dłuższy czas lub na stałe. Może mu brakować dobrej zabawy pod wpływem alkoholu, ale jest w stanie nad tym zapanować i się z tym pogodzić.
Alkoholik natomiast nie ma wyboru – on pije, ponieważ nie potrafi funkcjonować bez alkoholu. Dla alkoholika picie jest czymś, czego potrzebuje jego ciało i umysł, aby poczuć się lepiej, zapomnieć o problemach, złagodzić ból emocjonalny lub fizyczny. Picie jest dla niego nieodzownym elementem codziennego życia, a każdy dzień bez alkoholu staje się wyzwaniem. Z tego powodu alkoholik doświadcza tzw. przymusu picia, który jest nie tylko psychiczny, ale i fizyczny. Do wyjścia na prostą konieczny jest dla niego prywatny ośrodek leczenia uzależnień. Kraków to tylko jedno z miast, z których przyjeżdżają do nas pacjenci, aby walczyć z alkoholizmem. Detoks i terapia pozwalają uwolnić się od przymusu picia.
Pijak a alkoholik – kluczowe różnice
Kontrola nad piciem
Najważniejszą różnicą między pijakiem a alkoholikiem jest zdolność do kontrolowania ilości wypijanego alkoholu. Pijak ma kontrolę nad swoim piciem. Może samodzielnie podejmować decyzję o przerwie w piciu, a czasem jest w stanie całkowicie zaprzestać spożywania alkoholu. Zdarza się, że pijak pije w nadmiarze, jednak nie jest to dla niego nawyk, którego nie potrafiłby porzucić. Pijak ma poczucie, że kontroluje swoje picie, nawet jeśli zdarza mu się pić zbyt dużo. Jego picie nie wymaga jeszcze terapii ani specjalistycznego leczenia, ponieważ nie wiąże się z uzależnieniem. Oczywiście nie jest to wykluczone, że jeśli takie przyzwyczajenia się nie zmienią, dojdzie do uzależnienia.
W przypadku alkoholika jest zupełnie inaczej – on nie ma żadnej kontroli nad ilością spożywanego alkoholu. Picie staje się dla niego codziennością, a przymus, by pić, jest coraz silniejszy. Z czasem alkoholik wpada w tzw. ciągi alkoholowe, podczas których nie potrafi powstrzymać się przed sięgnięciem po alkohol, nawet jeśli negatywnie wpływa to na jego zdrowie, życie zawodowe i rodzinne.
Zależność psychiczna i fizyczna
Zależność psychiczna i fizyczna to kolejne aspekty, które dzielą pijaka i alkoholika. Alkoholik staje się zależny od alkoholu nie tylko psychicznie, ale również fizycznie. Jego organizm, przyzwyczajony do regularnego spożywania alkoholu, zaczyna go potrzebować, aby normalnie funkcjonować. Oznacza to, że bez alkoholu alkoholik czuje się źle, a objawy odstawienne – takie jak drgawki, zawroty głowy, bóle głowy, mdłości, bezsenność czy w skrajnych przypadkach majaczenia – stają się częścią jego życia. Pijak, choć może doświadczyć skutków ubocznych po spożyciu dużych ilości alkoholu, nie odczuwa objawów fizycznego uzależnienia, ponieważ nie jest uzależniony w takim sensie jak alkoholik. Może również okresowo zaprzestać picia bez wystąpienia objawów abstynencyjnych. Alkoholik musi już zgłosić się na odtrucie alkoholowe w Krakowie, żeby bezpiecznie odstawić alkohol.
Problemy społeczne i zawodowe
Alkoholizm prowadzi do głębokich problemów w życiu osobistym, zawodowym i społecznym. Alkoholik, pomimo świadomości negatywnych skutków swojego nałogu, nie jest w stanie powstrzymać się od picia. Konsekwencje społeczne jego uzależnienia są poważne – alkoholik często zaniedbuje obowiązki zawodowe, doświadcza konfliktów rodzinnych, popada w izolację społeczną, a nawet ma problemy z prawem. Często dochodzi do utraty pracy, zerwania więzi rodzinnych, a także zaniedbywania własnego zdrowia i dobrostanu. Picie staje się priorytetem, a inne aspekty życia – praca, rodzina, przyjaciele – schodzą na dalszy plan.
Pijak, choć może wciąż napotkać trudności związane z piciem, nie doświadczy tak głębokich konsekwencji w życiu społecznym czy zawodowym. Jego picie nie jest nałogowe i, choć może prowadzić do pewnych problemów, takich jak utrata pracy po imprezie alkoholowej czy napięcia w relacjach, nie doprowadza do tak poważnych zaburzeń, jak w przypadku alkoholika.
Trudności w zaprzestaniu picia
Alkoholikowi niezwykle trudno jest zaprzestać picia, nawet jeśli zdaje sobie sprawę z negatywnych skutków swojego nałogu. Wiele osób uzależnionych podejmuje próby rzucenia alkoholu, ale zazwyczaj kończą się one niepowodzeniem. Samodzielne odstawienie alkoholu, zwłaszcza w bardziej zaawansowanym stadium uzależnienia, może prowadzić do poważnych objawów odstawiennych, które stanowią zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Alkoholik wymaga specjalistycznego leczenia i terapii, ponieważ proces wychodzenia z uzależnienia wiąże się z koniecznością leczenia zarówno fizycznych, jak i psychicznych aspektów choroby.
Pijak, w przeciwieństwie do alkoholika, jest w stanie podjąć decyzję o zaprzestaniu picia i przez długi czas trwać w abstynencji. Choć w niektórych przypadkach picie może prowadzić do uzależnienia, to zazwyczaj pijak nie przechodzi w stan chronicznego uzależnienia, jak alkoholik. Pijak, nawet jeśli pije w nadmiarze, ma większą kontrolę nad tym, czy chce, czy nie chce pić.
Różnice między pijakiem a alkoholikiem są istotne i wpływają na sposób, w jaki każda z tych osób podchodzi do picia, a także na sposób leczenia. Pijak, choć nadużywa alkoholu, nie jest uzależniony i ma kontrolę nad swoimi wyborami, natomiast alkoholik to osoba, która nie potrafi funkcjonować bez alkoholu, a picie staje się dla niej koniecznością. Uzależnienie od alkoholu to poważna choroba, która wymaga leczenia, natomiast picie w nadmiarze, choć również problematyczne, nie zawsze prowadzi do tak głębokich konsekwencji. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe nie tylko w kontekście diagnozy i leczenia, ale także w społecznym rozumieniu problemu nadużywania alkoholu.